@article {
author = {hajipour, javad},
title = {تحلیل و نقد ادله ناسازگاری اصل علیت و اختیار},
journal = {معارف عقلی 46 ، بهار و تابستان 1402},
volume = {18},
number = {1},
pages = {-},
year  = {2023},
publisher = {Imam Khomeini Educational and Research Institute},
issn = {2008-2126},
eissn = {2981-1708},
doi = {10.22034/maarefeaqli.2025.5001696},
abstract = {صل اختیار و علیت از سابقه ای بس پارینه در تاریخ تفکر فلسفی برخوردار است.امروزه نیز این مبحث در میان جغرافیای وسیعی از فیلسوفان شرقی و غربی ، پر فروغ دنبال می شود.در هر دو حوزه شرقی و غربی برخی قائل به سازگاری اختیار و علیت اند و برخی به ناسازگاری آن دو.
فیلسوفان اسلامی معتقد به سازگاری اصل اختیار و علیت اند و به دلایلی همانند ضرورت علی-معلولی،استحاله ترجیح بلامرجح،مسبوق بودن فعل به اراده و  امکان بالقیاس فعل نسبت به فاعل و وجوب بالقیاس فعل نسبت به مجموع علل دست یازیده اند.
در این میان برخی از دانشوران مسلمان معاصر نقدهایی بر دلایل فیلسوفان مسلمان روا شمرده اند.در ابتدا به طور فشرده یکایک دلایل فیلسوفان اشاره و سپس نقد اندیشمندان معاصر بر فیلسوفان و نقدی که نگارنده بر دیدگاه این دانشوران وارد دانسته عرضه شده است.},
keywords = {causality, freedom, will, causal necessity, },
title_fa = {تحلیل و نقد ادله ناسازگاری اصل علیت و اختیار},
abstract_fa ={اصل اختیار و علیت از سابقه ای بس پارینه و دیرپا در تاریخ تفکر فلسفی برخوردار است.امروزه نیز این مبحث در میان جغرافیای وسیعی از فیلسوفان شرقی و  فیلسوفان غربی ، پر فروغ دنبال می شود.در هر دو حوزه شرقی و غربی برخی قائل به سازگاری  اصل اختیار و  اصل علیت اند و برخی به ناسازگاری آن دو معتقدند.
قاطبه فیلسوفان اسلامی معتقد به سازگاری اصل اختیار و  اصل علیت اند و به دلایلی همانند ضرورت علی-معلولی،استحاله ترجیح بلامرجح،مسبوق بودن فعل به اراده و  امکان بالقیاس فعل نسبت به فاعل و وجوب بالقیاس فعل نسبت به مجموع علل دست یازیده اند.
در این میان برخی از دانشوران مسلمان معاصر نقدهایی بر دلایل فیلسوفان مسلمان روا شمرده اند.در ابتدا به طور فشرده یکایک دلایل فیلسوفان اشاره و سپس نقد اندیشمندان معاصر بر فیلسوفان و نقدی که نگارنده بر دیدگاه این دانشوران وارد دانسته عرضه شده است.
},
keywords_fa = {علیّت ,اختیار ,اراده ,ضرورت علّی ,},
url = {https://maarefeaqli.nashriyat.ir//node/5001696},
eprint = {}
}