در قرن پنجم هجری، به تدریج آثار عرفانی عرضه شدند و مورد ارزیابی قرار گرفتند. یکی از نخستین جوانه های این فرآیند پدیدار شدن تذکره های صوفیانه بود. نخستین این آثار، طبقات الصوفیة سُلَمی است. پس از گذران چند دهه، خواجه عبدالله این کتاب را برای شاگردان بازگو کرد و براساس شرایط روحی خود او و درسی بودن جلسه، تغییرات شگرفی در آن پدید آورد که به تفصیل به موارد آن اشاره می شود. این نوشتار در مقام معرفی کتاب طبقات خواجه است. در ادامه، عوامل آبشخور هایی که در شکل گیری این طبقات نقش داشته اند، بررسی می شود. در پرتو این نکات، ارزش واقعی کتاب حاضر معلوم می گردد.