Ma`rif Aqli

برهان هاى عرفا در عرفان نظرى یکى از راه هاى اثبات وجود خداست. ایشان از مفهوم حقیقت وجود مى آغازند و در نهایت، وجود خدا را به منزله واحد شخصى لا شریک له، اثبات مى کنند. این برهان از آنجا که از مفهوم وجود بهره مى گیرد، نوعى برهان وجودى است، که در آن از مفهوم خدا، وجود او نتیجه مى شود. در اشکال به این سنخ برهان ها گفته اند که در آنها بین ذهن و عین یا بین حمل اوّلى و شایع خلط شده است. نیز اگر این نوع استدلال ها تمام باشند، باید وجود شریک واجب هم برهانى باشد؛ در حالى که شریک واجب ممتنع است. اما مى توان نشان داد که این نوع براهین منتج اند و در آنها خلطى صورت نگرفته است؛ زیرا هرگاه مفاهیم لوازمى داشته باشند محکى هاى آنها داراى همان لوازم اند. و این سنخ برهان در شریک واجب به دلیل متناقض بودن مفهوم شریک واجب جارى نیست.