Ma`rif Aqli

وحدت گرایی و کثرت گرایی، دو جریان اصلی در اندیشه سیاسی است؛ تاآنجاکه می توان همه آثار فیلسوفان سیاسی از دوران کلاسیک تا معاصر را براساس آن تبیین و تفسیر کرد. این دو جریان فکری ـ سیاسی، از گذشته تاکنون در میان فیلسوفان سیاسی، پیروان فراوانی داشته اند. در میان فیلسوفان کلاسیک، افلاطون به وحدت گرایی و ارسطو به کثرت گرایی باور داشت؛ ازاین رو، در فلسفه سیاسی آنان کشمکشی درباره وحدت گرایی و کثرت گرایی درگرفت که آثار آن را می توان در رویکرد فیلسوفان سیاسی دوره های بعد نیز نگریست. کوتاه آنکه، دیدگاه وحدت گرایی، افزون بر یکسانی در زندگی مدنی، بر تمرکز قدرت سیاسی نیز تأکید دارد و دربرابر آن، دیدگاه کثرت گرایی، با دفاع از چندگانگی در حوزه سیاست، تنوع منابع قدرت و توزیع آن در میان گروه ها و جریان های گوناگون را اصل قرار می دهد. بر همین اساس، این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی در پی تبیین دیدگاه وحدت گرایی فضیلت محور افلاطون و دیدگاه کثرت گرایی فضیلت محور ارسطو است. از رهگذر این تبیین، نزاع و تفاوت دو دیدگاه روشن می شود.