Ma`rif Aqli

نسبت دین و سیاست همواره به عنوان چالشی نظری، میان فلسفه سیاسی اسلامی و فلسفه سیاسی لیبرالیسم مطرح بوده است. اگرچه اندیشمندان سیاسی بسیاری از هردو جریان سیاسی به پژوهش در این مسئله پرداختند، ولی نوشتار پیش رو برآن است تا به بررسی تطبیقی این موضوع با تمرکز بر آرای دو فیلسوف سیاسی یعنی آیت الله مصباح یزدی (نماینده گفتمان غالب اسلامی) و جان لاک (نماینده گفتمان غالب لیبرال دموکراسی) و با تکیه بر کارآمدترین مبانی نظری این دو فیلسوف، به نسبت یابی دین و سیاست بپردازد. یافته تحقیق عبارت است از انطباق دیدگاه استاد مصباح یزدی بر پیوند تفکیک ناپذیر دین و سیاست (حکومت) و نیز تطبیق نظریه جان لاک بر مرتبه نخست سکولاریسم یعنی لائیسم. درنگی دوباره در این بحث تاریخی، با تمرکز بر دو اندیشمند کلیدی، مجال شناسایی برخی از ریشه‏هاى اساسی چالش موجود را برای ما فراهم خواهد کرد. به لحاظ کاربردی، ازیک سو تحقق عینی نظریه پیوند دین و سیاست در قالب نظام جمهوری اسلامی ایران در سده کنونی و ازسوی دیگر آشفتگی تمدن لیبرالیسم و آغاز روند گذار از سکولاریسم و ورود جوامع سیاسی به عصر تجدید حیات جهانی دین در قلمرو اجتماعی و سیاسی، اهمیت پرداختن به این موضوع را دوچندان می سازد. این بحث با رویکرد فلسفه سیاسی و در قالب روش تحلیلی ارائه شده است.