معارف عقلی، سال چهارم، شماره دوم، پیاپی 14، تابستان 1388، صفحات 67-

    ضرورت علی و معلولی و پیامدهای پذیرش یا انکار آن / احمد سعیدی

    نوع مقاله: 
    ترویجی
    نویسندگان:
    احمد سعیدی / *دانشیار - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) / saeidi@iki.ac.ir
    چکیده: 
    یکی از مباحث مهم فلسفه اولی ـ و شاید مهم ترین آنها ـ بحث علیت است و مهم ترین ویژگی علیت که مهم ترین اختلاف نظر ها نیز در آن واقع شده است، ویژگی ضرورت علّی یا وجوب وجود معلول هنگام وجود علت تامه است؛ به گونه ای که برخی از اندیشمندان، بحث علیت را با بحث ضرورت علّی مساوی دانسته و پذیرش و عدم پذیرش علیت را با قبول یا رد این قاعده معادل شمرده اند. در حالی که بیشتر طرف داران این نظریه در زمره فلاسفه هستند، اکثر مخالفان آن از متکلمان و اصولیان به شمار می روند. مقاله حاضر از یک سو رویکردی است انتقادی به پاره ای از دلیل های فیلسوفان در تأیید و تثبیت این قاعده و از سوی دیگر شامل انتقادهای متکلمان و اصولیان در انکار آن است. از این رو، نوشتار حاضر بیش از آن که در صدد ارائه راه حلی نو برای این نزاع کهنه باشد، در پی برجسته کردن نقاط ابهام در آرای هر دو طرف نزاع است.  
    Article data in English (انگلیسی)
    متن کامل مقاله: 
    یکی از مباحث مهم فلسفه اولی ـ و شاید مهم ترین آنها ـ بحث علیت است و مهم ترین ویژگی علیت که مهم ترین اختلاف نظر ها نیز در آن واقع شده است، ویژگی ضرورت علّی یا وجوب وجود معلول هنگام وجود علت تامه است؛ به گونه ای که برخی از اندیشمندان، بحث علیت را با بحث ضرورت علّی مساوی دانسته و پذیرش و عدم پذیرش علیت را با قبول یا رد این قاعده معادل شمرده اند.
    در حالی که بیشتر طرف داران این نظریه در زمره فلاسفه هستند، اکثر مخالفان آن از متکلمان و اصولیان به شمار می روند. مقاله حاضر از یک سو رویکردی است انتقادی به پاره ای از دلیل های فیلسوفان در تأیید و تثبیت این قاعده و از سوی دیگر شامل انتقادهای متکلمان و اصولیان در انکار آن است. از این رو، نوشتار حاضر بیش از آن که در صدد ارائه راه حلی نو برای این نزاع کهنه باشد، در پی برجسته کردن نقاط ابهام در آرای هر دو طرف نزاع است.
     
    کلیدواژه ها
    علیت، ضرورت، وجوب، علت، معلول، ضرورت علّی.

     

    شیوه ارجاع به این مقاله: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    سعیدی، احمد.(1388) ضرورت علی و معلولی و پیامدهای پذیرش یا انکار آن / احمد سعیدی. دو فصلنامه معارف عقلی، 4(2)، 67-

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    احمد سعیدی."ضرورت علی و معلولی و پیامدهای پذیرش یا انکار آن / احمد سعیدی". دو فصلنامه معارف عقلی، 4، 2، 1388، 67-

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    سعیدی، احمد.(1388) 'ضرورت علی و معلولی و پیامدهای پذیرش یا انکار آن / احمد سعیدی'، دو فصلنامه معارف عقلی، 4(2), pp. 67-

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    سعیدی، احمد. ضرورت علی و معلولی و پیامدهای پذیرش یا انکار آن / احمد سعیدی. معارف عقلی، 4, 1388؛ 4(2): 67-