معارف عقلی

به نام خداوند آموزندة بیان به انسان و سلام بر انبیای الهی به ویژه خاتم ایشان که کلامشان هدایتگر انسان به راه سعادت است و با درود پیشوایان معصوم(ع) که راهنمایان هدایت اند.

نوع بیان عقاید هر دین و نیز دفاع از آن عقاید، در گستره زمان دست خوش تغییر و تحول می شود و علم کلام، متناسب با این شرایط، باید به بازسازی و بازیابی خود دست یازد. این تفاوت ها در چند جنبه به چشم می آیند.

اگرچه صرف تغییر لزوماً به معنای بهتر یا کامل تر شدن نیست، اصل تغییر و تحول امری اجتناب ناپذیر است. آنچه برای دلسوزان حوزة مسائل کلامی لازم است، مدیریت صحیح این تغییر و تحول هاست.

امروز، به دلیل پیشرفت سریع وسائل ارتباط جمعی، اگر در نقطه ای از جهان مسائلی دربارة باورهای دین خاصی مطرح شود، با ترجمه و انتقال آنها به محافل دیگر کشورها و ادیان، متکلمان ادیان دیگر نیز، خواه ناخواه باید پاسخ هایی در خور برای آن مسائل فراهم آورند، وگرنه از دیگران عقب می مانند و قدرت عرضه اندام در حوزة مسائل عقیدتی را از دست خواهند داد.

نادیده گرفتن مسائل نو ظهور، برای صیانت از آرا و عقاید دینی راه مناسبی نیست. آن کس که منطقی محکم و رأیی متین دارد، باید با منطقی استوار، با باورها و فرهنگ های دیگر مواجه شود تا اگر قوتی در آنها دید، بپذیرد و اگر نارسایی هایی یافت، در پی اصلاح آن بکوشد؛ این بدین معناست که دست تسلیم در برابر دیگر باورها دراز نمی کنیم که این انفعال مورد تأیید عقل و شرع نیست. نیز متعصبانه، دست رد به دیگر آرا نمی زنیم.

نشریة معارف عقلی با این نگاه، به گزینش مقالات می پردازد. با بررسی مقالات این شماره، درخواهید یافت که نگارندگان این مقالات گاه با باز نگری در سخنان عالمان مسلمان و بازخوانی آن گفته ها، سخنی متناسب با نیازهای امروز ارائه کرده اند. برخی نیز با مطرح کردن سخنانی از اندیشمندان دیگر فرهنگ ها و باز کاوی زوایای آنها، دیدگاهی برخواسته از باورهای اسلامی را در مواجهه با آن سخنان عرضه کرده اند. برخی نیز با طرح پرسش یا اشکالی جدید به جست وجوی پاسخ آن، در میان میراث مکتوب کلامی مسلمانان پرداخته اند و سرانجام، آرای دیگران در باب عقیده ای خاص از عقاید اسلامی و یا در مورد مذهبی از مذاهب اسلامی را مورد ارزیابی و سنجش قرار داده اند.

همه اینها به معنای توجه جدی به فضای کنونی مباحث کلامی و عقیدتی و پذیرفتن تغییر و تحول در این فضا و مدیریت این تحولات در جهت پاسداری از عقاید صحیح دینی است.

از خوانندگان عزیز در ارتقای علمی مقالات یاری می طلبیم.