مرجعیت علمی که تبیین و تفسیر آیات مبهم و متشابه قرآن کریم و بیان معارف و احکامی است که به روشنی و آشکارا در مصحف شریف نیامده است (تا از هرگونه برداشت نادرست و نزاع علمی در میان مسلمانان پیشگیری کند)، یکی از شئون و وظایف رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم است که پس از ایشان، به اهل بیت علیها السلام واگذار شده است و همه مسلمانان در این مسئله هم داستان اند؛ برخلاف حاکمیت سیاسی که شیعه و سنی در آن اختلاف دارند.
ما در نوشتار پیش ِرو برآنیم که این مسئله را با توجه به احادیث و سخنان محدثان سه قرن نخست اسلامی، أعم از صحابه، تابعان و شاگردان تابعان، با توجه به اهمیت دیدگاه آنها در میان مسلمانان، به ویژه اهل سنت، اثبات کنیم.
بااین حال، نقل حدیث از امامان معصوم علیها السلام و شاگردی در مکتب آنها و تمسک به سیره آن بزرگواران در استنباط احکام دینی، خود گواه و دلیل دیگری در پذیرش مرجعیت علمی آنها است که در این نوشتار بدان هم خواهیم پرداخت. هرچند بیشتر سخنان صحابه درباره برتری و جایگاه علمی امام علی علیه السلام است ولی بیان احادیثی همچون حدیث ثقلین و تصریح برخی از تابعان به مقام علمی و مرجعیت امامان دیگر، بر جایگاه علمی آن بزرگواران در نزد آنها دلالت دارد.
افزون براین، کوشیده ایم تا از منابع غیرامامیه در سه قرن نخست اسلامی، روایت ها و آثار منقول در زمینه مرجعیت علمی اهل بیت علیها السلام آورده شود که نتیجه آن، پذیرش موضوع از سوی صحابه و محدثان غیرامامیه ای است که دیدگاه آنها از سوی اهل سنت پذیرفته شده است.
سال دوازدهم، شماره دوم، پیاپی35، پاییز و زمستان 1396
حسین منافی : دانشجوی سطح چهار مؤسسه بین المللی مطالعات اسلامی حوزه علمیه قم. manaf.hosein@gmail.com
عزالدین رضانژاد : دانشیار و عضو هیئت علمی جامعهًْ المصطفی. rezanejad39@yahoo.com چکیده
مرجعیت علمی که تبیین و تفسیر آیات مبهم و متشابه قرآن کریم و بیان معارف و احکامی است که به روشنی و آشکارا در مصحف شریف نیامده است (تا از هرگونه برداشت نادرست و نزاع علمی در میان مسلمانان پیشگیری کند)، یکی از شئون و وظایف رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم است که پس از ایشان، به اهل بیت علیها السلام واگذار شده است و همه مسلمانان در این مسئله هم داستان اند؛ برخلاف حاکمیت سیاسی که شیعه و سنی در آن اختلاف دارند.
ما در نوشتار پیش ِرو برآنیم که این مسئله را با توجه به احادیث و سخنان محدثان سه قرن نخست اسلامی، أعم از صحابه، تابعان و شاگردان تابعان، با توجه به اهمیت دیدگاه آنها در میان مسلمانان، به ویژه اهل سنت، اثبات کنیم.
بااین حال، نقل حدیث از امامان معصوم علیها السلام و شاگردی در مکتب آنها و تمسک به سیره آن بزرگواران در استنباط احکام دینی، خود گواه و دلیل دیگری در پذیرش مرجعیت علمی آنها است که در این نوشتار بدان هم خواهیم پرداخت. هرچند بیشتر سخنان صحابه درباره برتری و جایگاه علمی امام علی علیه السلام است ولی بیان احادیثی همچون حدیث ثقلین و تصریح برخی از تابعان به مقام علمی و مرجعیت امامان دیگر، بر جایگاه علمی آن بزرگواران در نزد آنها دلالت دارد.
افزون براین، کوشیده ایم تا از منابع غیرامامیه در سه قرن نخست اسلامی، روایت ها و آثار منقول در زمینه مرجعیت علمی اهل بیت علیها السلام آورده شود که نتیجه آن، پذیرش موضوع از سوی صحابه و محدثان غیرامامیه ای است که دیدگاه آنها از سوی اهل سنت پذیرفته شده است. کلیدواژه ها
اهل بیت علیها السلام، امام علی علیه السلام ، محدثان، مرجعیت علمی.
رضا نژاد، عزالدین، منافی، حسین.(1396) مرجعیت علمی اهلبیت علیها السلام از دیدگاه محدثان غیرامامیه در سه قرن نخست اسلامی. دو فصلنامه معارف عقلی، 12(2)، -
عزالدین رضا نژاد؛ حسین منافی."مرجعیت علمی اهلبیت علیها السلام از دیدگاه محدثان غیرامامیه در سه قرن نخست اسلامی". دو فصلنامه معارف عقلی، 12، 2، 1396، -
رضا نژاد، عزالدین، منافی، حسین.(1396) 'مرجعیت علمی اهلبیت علیها السلام از دیدگاه محدثان غیرامامیه در سه قرن نخست اسلامی'، دو فصلنامه معارف عقلی، 12(2), pp. -