معارف عقلی

دوفصلنامه علمی ـ ترویجی معارف عقلی، سال شانزدهم، شماره اول، پیاپی 42، بهار و تابستان 1400، ص7ـ 25

محمدجواد اصغری / سطح سه حوزه علمیه قم و استادیار دانشگاه باقرالعلوم(ع)    asgharii51@gmail.com
تاریخ دریافت: 25/02/1399، تاریخ پذیرش: 19/07/1399

چکیده
مسئله شر از مسائلی است که از دیرباز مورد توجه خداباوران و خداناباوران بوده است. خداناباوران همواره از شر به عنوان گواه و قرینه ای بر ضد خداباوری بهره برده اند و خداباوران نیز در مقابل، تحلیل های مختلفی در توجیه وجود شرور مختلف در عالم بیان کرده اند. تئودیسه  «اختیار انسان و جهان مبتنی بر عنایت»، یکی از تئودیسه هایی است که توسط ریچارد سوئین برن، فیلسوف دین معاصر در توجیه وجود شرور در عالم بیان شده است. او بر مبنای این تئودیسه، از سویی قائل به اختیار و اراده آزاد برای انسان است و از سوی دیگر، جهان را مبتنی بر قوانین و ویژگی هایی می داند که هم سبب تحقق تأثیراتی می شود که انسان ها با اختیار خود آن ها را انتخاب می کنند و هم انسان را قادر می سازد تا با مطالعه طبیعت، شرور آن را پیش بینی و کنترل کند. در این پژوهش بر آن هستیم تا در آغاز به روش توصیفی- تحلیلی به تبیین این تئودیسه بپردازیم و سپس اشکالات وارد بر آن را به همراه پاسخ هایی ذکر کنیم که سوئین برن خود به اشکالات مزبور بیان کرده است.

کلیدواژه ها: تئودیسه اختیار انسان، جهان مبتنی بر عنایت، ریچارد سوئین برن، مسئله شر.