مقالهنويسي فعاليت علمي خوبي است که افزونبر بالندگي دانش پژوهان و بهفعليت رساندن استعدادهاي آنان، ميتواند به فهم و ارائه موضوعات علمي و حل مسائل و مشکلات علوم مختلف کمک کند. نگارش مقالات قوي از سوي مقالهنويسان، تنها با طرح درست مسئله، بهکارگيري مبادي تصوري و تصديقي مناسب و رعايت اصول منطقي استدلال ممکن ميشود؛ ولي با نگاهي کليتر، شرط مفيد بودن مقالات، پرداختن به موضوعاتي است که تعيين آن خارج از عهده مقاله نويس است. براي اين مهم شايسته است مراکز و مجموعههايي که جرياني از مقالهنويسي را راهاندازي کردهاند، هدايت آن را نيز برعهده گيرند و با پايش مشکلات و نيازها و تشخيص اولويتها، مسائل و موضوعات ريز و درشت مرتبط با آن نيازها را دربرابر مقالهنويسان قرار دهند و آنان نيز به اين نيازها بهطور منسجم پاسخ داده و حل مسائل اولويتدار را مقدم دارند. پراکندگي موضوعات در اين حجم از مقالهنويسي، نظارت و ارزيابي مناسب از سوي راهنمايان و ارزيابان مقالات را نيز دشوار ميسازد و از کيفيت مقالات ميکاهد. نکته ديگري که ميتواند در راستاي بهبود جريان مقالهنويسي بسيار مفيد باشد، نقد و ارزيابي هر مقاله از سوي مقالهنويسان ديگر است. اين نقد و نظرات در مجموعهاي از مقالات ناظر به هم، سرانجام باعث ميشود که يک موضوع با نگاه جامعتر وبا مقدمات و مباني دقيقتري تحليل و بررسي شود و پاسخ استوارتري بيابد. بههرحال فراهم نبودن شرايط يادشده و عواملي ديگر، موجب پيدايش انبوه مقالاتي شده است که نه فايده چنداني براي مقالهنويس دارد و نه سود چشمگيري براي جريان علمي کشور.
در اين شماره از نشريه، مجموعه مقالات فلسفي مربوط به سه بخش اصلي فلسفه يعني فلسفه عام، اللهيات و علمالنفس عرضه شده است. مقاله «بررسي تفاوت ديدگاه شيخ اشراق و ميرداماد درباره اصالت ماهيت» مرتبط با مسائل وجودشناسي عام در فلسفه است. دو مقاله «تبيين فلسفي روايات مربوط به تأثير محيط طبيعي بر دريافتهاي ادراکي انسان براساس نفسشناسي ابنسينا» و «پاسخي بر اشکالات فيزيکاليستها به دکارت درباره رابطه ذهن و بدن (براساس مباني حکمت متعاليه)» مربوط به بحث علمالنفس فلسفي است و مقالات «بررسي نظريه حيثيت تقييديه در ارتباط هستيشناسانه حق با خلق در حکمت متعاليه و عرفان اسلامي»، «مسئلهشناسي شخصانگاري خداوند» و «دلايل توحيد ذاتي در فلسفه اسلامي» مقالاتي هستند که با بخش الاهيات فلسفي مرتبطاند. البته مسئله ارتباط حق و خلق و رابطه روح و نفس که امروزه به رابطه ذهن و بدن تقليل يافته، داراي مباني مشترکي هستند که حتي توضيح تأثير محيط طبيعي بر نفس مجرد را نيز دربر ميگيرد. مسئله توحيد و شخصانگاري خداوند نيز داراي مباني مشترکي از فلسفه عام هستند. اين نشريه اميد دارد که اين مقالات و موضوعات طرح شده با مقالاتي در همين راستا دنبال شود تا کاستي مباحث موجود را جبران کنند.
دبير علمي