معارف عقلی

چکیده

به دنبال نقد کتاب مقدس و غیرعقلانی شناخته شدن پاره ای از باورهای رایج در مسیحیت و در نتیجه سست شدن ایمان مسیحی، کی یرکگارد نخستین کسی است که به منظور چاره اندیشی، به ایمان گرایی افراطی روی آورد و پذیرفت که ایمان حقیقی در گرو پایان یافتن عقل است و هیچ گونه استدلال عقلی را برنمی تابد. وی با اشاره به داستان حضرت ابراهیم(ع)† و ذبح فرزند به روایت تورات، حضرت را شهسوار ایمان خوانده که تنها با خطر کردن، شورمندی و از سر خردستیزی، به فرمان الهی گردن نهاد. اما دلایلی که وی بر مدعای تناقض آمیز ایمان گرایی افراطی خود اقامه می کند، بیانگر مقصود نیست. از این رو ایرادهای متعددی از سوی صاحب نظران به آن ها وارد شده است. آنچه کی یرکگارد درباره ویژگی های شهسوار ایمان پردازش می کند، فراتر از متن کتاب مقدس و غیر مطابق با آن است. افزون بر این، بیان این ماجرا در قرآن کریم، خلاف ادعای ناسازگاری عقل و ایمان را به اثبات می رساند.

نوشتار پیش رو، به بررسی و تحلیل انتقادی این دیدگاه پرداخته و ضمن اشاره به علل و انگیزه گرایش به چنین باور افراطی در دفاع از ایمان مسیحی، اشکال ها و پیامدهای اساسی آن را نشان داده و در پایان به منظور ارائه راهکار اصولی در عرصه ایمان، به دیدگاه اسلام در این باره اشاره اجمالی
کرده است.

کلیدواژه ها

ایمان گرایی، کی یرکگارد، عقل، حضرت ابراهیم(ع)†، مسیحیت، اسلام.