معارف عقلی

سال دوازدهم، شماره اول، پیاپی34، بهار و تابستان 1396

محمد فروغی
هادی وکیلی
اعظم قاسمی
چکیده
یکی از گرایش های رایج و پرطرفدار در فلسفه ذهن، کارکردگرایی است. در این نوشتار، برآنیم تا به تحلیل فلسفیِ پژوهشی نوپدید در حوزه هوش مصنوعی بپردازیم. پژوهشی که به شبیه سازی ادراک بصری انسان، با الگوبرداری از نمونه عصب شناختی ادراک می پردازد. این پژوهش که در سال 2013 انجام شده، با به کارگیری سامانه ای مرکب از شبکه های عصبیِ مصنوعی و سامانه های خبره، موفق به شبیه سازی سازوکار ادراک بصری انسان شده است. پس از شرح پژوهش یاد شده، به بررسی پیامدهای فلسفی آن می پردازیم و با معرفی آزمایشی ذهنی، نشان می دهیم که از دید بیننده خارجی، نمی توان میان روبات فوق هوشمندِ فرضی و انسان خودآگاه فرق بگذاریم؛ هرچند در نگاه آغازین میان آن دو، تفاوت دیده شود؛ ولی این تفاوت برای هوشمند دانستن یک سامانه اهمیتی ندارد؛ ازاین رو، می توان از نگاه کارکردگرایانه دفاع کرد. همچنین در این پژوهش استدلال اتاق چینی سِرل اجمالاً معرفی شده و با استفاده از آزمایش ذهنی یادشده، نقد و تحلیل می شود.
کلیدواژگان
ادراک بصری، هوش مصنوعی، فلسفه ذهن، کارکردگرایی، اتاق چینی سِرل.