مهم‌ترين هدف پژوهش‌هاي علمي، پيشبرد دانش است و پژوهشگران در تلاش‌اند براساس يافته‌هاي علمي، علم موردنظر را به پيش برند. هدف مجلات علمي نيز فراهم‌سازي بستري مناسب براي عرضه تحقيقات علمي و گسترش قلمرو دانش است. در همين راستا در اين شماره از نشريه معارف عقلي مقالاتي گردآوردي شده است که نويسندگان در هريک از اين مقالات کوشيده‌اند تا گامي جديد در بخشي از علوم عقلي اسلامي بردارند.
ازآنجاکه هيچ پژوهش و تحقيقي بدون تکيه و استناد به گفته‌هاي دانشمندان پيشين انجام‌پذير نيست، آغازهر پژوهش علمي‌اي بررسي سخنان پيشتازان آن رشته علمي است؛ بنابراين نبايد چنين گمان شود که نويسندگان و محققان همواره همان گفته‌هاي انديشمندان قبلي را تکرار مي‌کنند و اين کار لغو و بيهوده بوده و از شأن يک پژوهشگر به‌دور است؛ بلکه برپايه تحقيقات دانشمندان گذشته است که روزنه تازه‌اي براي پژوهشگران گشوده مي‌شود و امري نوين را مي‌يابند که تا پيش از اين پژوهش، کسي از آن آگاه نبوده است. براي نمونه، نويسنده مقاله «قطع و يقين از منظر علم اصول و معرفت‌شناسي» به بررسي نسبت ميان قطع در علم اصول فقه و يقين در علم معرفت‌شناسي پرداخته است. درحالي‌که در علم اصول فقه مطالب زيادي درباره احکام قطع بيان شده است و در علم معرفت‌شناسي نيز معرفت‌شناسان يقين را مورد بررسي دقيق قرار داده‌اند؛ ولي مقايسه اين دو و نسبت سنجي ميان آن‌ها امر تازه‌اي است که گامي نوين در اين دو علم به‌شمار مي‌آيد.
گاهي نيز در يک پژوهش، محقق به بررسي ادله مسئله‌اي ديرين مي‌پردازد؛ البته با اين رويکرد که ادله محکم را از ادله سست و قابل مناقشه جدا سازد، تا اگر کسي در برخي از ادله اين مسئله ترديد يا تشکيکي داشت، با آشکار شدن ادله قوي، ابهامات درباره اتقان آن مسئله برطرف شود و اين همان کاري است که در مقاله «نقد و بررسي دلايل اثبات مادّه اولي» به انجام رسيده است. اين‌گونه پژوهش نيز در جهت پيشبرد علم گامي مهم به‌شمار مي‌آيد.
حاصل آنکه نبايد به صرف اينکه مسئله‌اي داراي سابقه طولاني است، پرداختن بدان تکرار مکررات و کاري بيهوده به‌شمار آيد؛ بلکه مي‌توان مسئله‌اي قديمي را از زاويه‌اي جديد بازنگري کرد و درعين‌حال گامي تازه در پيشبرد علم برداشت.

والحمدلله ربّ العالمين

سردبير